Το πρώτο ταξίδι που έκανα ποτέ εκτός ελληνικών συνόρων ήταν στη Ρώμη τον Δεκέμβριο του 2021. Ήταν ένα ωραίο και διδακτικό ταξίδι, το οποίο μου άφησε μια μεγάλη παρακαταθήκη για τα χρόνια που ακολούθησαν. Με γέμισε με δέος, καθώς πρώτη φορά έβλεπα με τα μάτια μου κάποια απ’ τα διάσημα αξιοθέτα που από παιδάκι θαύμαζα στα βιβλία και αργότερα στο ίντερνετ. Μου γέννησε μια δίψα για εξερεύνηση, μια ανάγκη να μάθω και να δω όσα περισσότερα μπορώ για τους λαούς που κατοικούν τον κόσμο. Αλλά κυρίως, με βοήθησε να καταλάβω τι ακριβώς έψαχνα απ’ αυτά τα ταξίδια και με ποιο τρόπο ήθελα να ταξιδεύω από κει και στο εξής.
Το ταξίδι στη Ρώμη ήταν ένα ημιτελές ταξίδι κατά τη γνώμη μου. Ήταν ολιγοήμερο και ασφυκτικά φορτωμένο, λόγω της ανησυχίας μου να προλάβω να δω όσα περισσότερα μπορώ. Δεν είχα ακόμα τις οργανωτικές ικανότητες και την ταξιδιωτική εμπειρία για να το απολαύσω στο 100%. Με τη Ρώμη επομένως θα ασχοληθούμε ίσως σε ένα μελλοντικό άρθρο, αν καταφέρω να επιστρέψω στην Αιώνια Πόλη και να της αφιερώσω τον χρόνο και την προσοχή που της αξίζει. Σε αυτό το άρθρο θα μιλήσουμε για την δίδυμη αδερφή της Ρώμης, μια πόλη που συνδέθηκε με την νεοελληνική πολιτιστική κληρονομιά όσο καμία άλλη, την γέφυρα που ενώνει με τον πιο μοναδικό τρόπο Ανατολή και Δύση: την Κωνσταντινούπολη.
Επειδή είχα πάρα πολλά να γράψω γι αυτή την πανέμορφη πόλη, θα ασχοληθούμε μ΄αυτό το ταξιδάκι σε πολλά άρθρα. Για αρχή, σκέφτηκα να συμπεριλάβω μερικές γενικές πληροφορίες που μπορεί να χρησιμεύσουν στον επίδοξο περιηγητή και που σίγουρα θα ήθελα να μου είχε πει κάποιος πριν κάνω εγώ το δικό μου ταξίδι.
Στην Κωνσταντινούπολη φτάσαμε με το ΚΤΕΛ από Θεσσαλονίκη, μιας και τα αεροπορικά εισιτήρια ήταν αρκετά ακριβότερα. Το αεροδρόμιο Ατατούρκ είναι απ’ τα μεγαλύτερα στην Ευρώπη κι ως εκ τούτου ακριβότερο για τις αεροπορικές να το χρησιμοποιήσουν. Το ταξίδι με το ΚΤΕΛ είναι πάντα μια πιο αυθεντική εμπειρία απ’ το ταξίδι με αεροπλάνο, εντός λογικών πλαισίων. Ο σταθμός που εξυπηρετεί τα υπεραστικά λεωφορεία της Κωνσταντινούπολης ονομάζεται Οτογκάρ και είναι τεραστίων διαστάσεων. Επειδή σχεδόν κανείς ξένος δεν τον χρησιμοποιεί, ελάχιστοι μιλάνε αγγλικά και η συννενόηση γίνεται κυρίως μέσω νοημάτων και πινακίδων. Τα καφενεία και τα μαγαζιά που έχει προσφέρουν, επομένως, μια εξαιρετική πρώτη επαφή του ταξιδιώτη με την αυθεντική τουρκική κοινωνία.
Το πέρασμα απ’ τα σύνορα με την Τουρκία, αν και σχετικά απλό σαν διαδικασία, μπορεί να γίνει πολύ χρονοβόρο. Αν δεν έχει μεγάλη ουρά αναμονής για τα λεωφορεία και γενικά τα ΙΧ (για τις νταλίκες θα έχει πάντα), όλοι οι επιβάτες θα σταματήσουν στην ελληνική πλευρά για έλεγχο διαβατηρίων. Να σημειωθεί εδώ ότι, λόγω διμερών συμφωνιών, οι Έλληνες πολίτες μπορούν να εισέλθουν στην Τουρκία και μόνο με την ταυτότητά τους. Στα σύνορα, θα λάβουν ένα χαρτί υπογεγραμμένο απ’ τους συνοριοφύλακες, το οποίο λειτουργεί σαν διαβατήριο για όσο χρόνο περάσουν στην Τουρκία και το οποίο πρέπει να φυλάνε σαν τα μάτια τους, γιατί μ΄αυτό θα ξαναμπούν αργότερα στην Ελλάδα. Δεν ξέρω τι γίνεται αν το χάσουν, αλλά δεν προσωπικά δεν θα ρίσκαρα και να μάθω.
Αφού ελεγχούν τα διαβατήρια, οι επιβάτες περνάνε σε ένα duty free κατάστημα μέχρι να ελεγχθούν οι αποσκευές του λεωφορείου. Αφού ολοκληρωθεί η διαδικασία, ξαναμπαίνουν στο λεωφορείο, το οποίο τους μεταφέρει μερικές εκατοντάδες μέτρα πιο πέρα στην τουρκική πλευρά, όπου η διαδικασία επαναλαμβάνεται. Μέχρι το λεωφορείο να ξαναξεκινήσει το ταξίδι του, είχαν περάσει πάνω κάτω 2 ώρες.
Η διάβαση των συνόρων είναι αρκετά σουρεαλιστική εμπειρία, ειδικά αν κάποιος ταξιδεύει βράδυ τους χειμερινούς μήνες. Ο Έβρος είναι απ΄τα μεγαλύτερα ποτάμια των Βαλκανίων και, περνώντας μέσα απ΄την κρύα πεδιάδα της Θράκης, σηκώνει μεγάλα και πολύ πυκνά σύννεφα ομίχλης, που δίνουν μια απόκοσμη εικόνα στο τοπίο. Όσοι υπηρέτησαν τη θητεία τους στην παραμεθόριο μπορούν να το επιβεβαιώσουν. Η βαριά ομίχλη σε συνδυασμό με τους πάνοπλους φαντάρους να περιπολούν την γέφυρα που ενώνει τους Κήπους με την τουρκική πλευρά δημιουργεί ένα αίσθημα ανασφάλειας, ειδικά αν κάποιος είναι συνηθισμένος στα ταξίδια εντός ΕΕ, που η διάβαση μεταξύ των συνόρων πολλές φορές δεν διαφέρει απ’ την διάβαση μιας λεωφόρου.
Πίσω στην πόλη τώρα. Η Κωνσταντινούπολη έχει ένα πολύ εξελιγμένο δίκτυο αστικών συγκοινωνιών, κυρίως μετρό και τραμ. Πάντα στην ώρα τους, πολύ γρήγορα και φθηνά. Για να τα χρησιμοποιήσεις, πρέπει να εκδώσεις την Istanbulkart, μια προπληρωμένη κάρτα μεταφορών που χρησιμοποιείται σε όλα τα ΜΜΜ, συμπεριλαμβανομένων των καραβιών του Βοσπόρου. Με την έκδοση έχει μέσα ένα έτοιμο ποσό και μετά την ξαναγεμίζεις σε ειδικά σημεία σταθμών.
Είναι γνωστή η κατρακύλα της τούρκικης λίρας τα τελευταία χρόνια, το οποίο καθιστά οποιοδήποτε ταξίδι στη Τουρκία πολύ ελκυστικό εκ προοιμίου. Όταν πήγα εγώ τον Οκτώβριο του 2022, η αναλογία ήταν 1€ προς 20 λίρες. Τη στιγμή που γράφεται το παρόν κείμενο είναι 1€ προς περίπου 37 λίρες Τουρκίας. Το κλειδί είναι να βρεις τα σωστά γραφεία ανταλλαγής συναλλάγματος, τα οποία συνήθως δεν θα βρίσκονται πρώτη μούρη σε κεντρικούς/τουριστικούς δρόμους. Χαμηλές τιμές έχουν αυτά που βρίσκονται κοντά στην είσοδο του Γκραν Μπαζάρ.
Ως προς το ίντερνετ και γενικά την τηλεπικοινωνία, πρέπει να αντιληφθείς εγκαίρως ότι η Τουρκία δεν βρίσκεται στην ΕΕ και τα δεδομένα σου δεν θα πιάνουν εκεί. Η basic και βαρετή λύση είναι να αγοράσεις μια τούρκικη προπληρωμένη κάρτα SIM. Αν όμως είσαι περιπετειώδης (και τσιγκούνης) όπως εγώ, δε θα αγοράσεις και θα περιμένεις να πιάσεις wifi από κάποιο εστιατόριο ή να γυρίσεις στο δωμάτιο το βράδυ, και θα το χρησιμοποιήσεις σαν μια αφορμή για μια ολιγοήμερη ψηφιακή αποτοξίνωση.
Τα περισσότερα αξιοθέατα βρίσκονται στην περιοχή του Φατίχ, η οποία ταυτίζεται σε μεγάλο βαθμό με την παλιά Κωνσταντινούπολη, το οποίο βέβαια δεν βοηθάει κάπως, γιατί το Φατίχ είναι κι αυτό γιγάντιο. Τα περισσότερα σημεία ενδιαφέροντος είναι στην ανατολική πλευρά του. Μερικά είναι επίσης στην απέναντι πλευρά του Κεράτιου, στο Μπέγιογλου, το ελληνικό Πέρα και ελάχιστα είναι στην ασιατική πλευρά, την οποία ο μέσος κοινός ταξιδιώτης δε θα χρειαστεί να επισκεφτεί. Τα περισσότερα ξενοδοχεία βρίσκονται στο Μπέγιογλου, αλλά με λίγη καλή αναζήτηση μπορείς να βρεις τίμια Airbnb σε κάθε μήκος και πλάτος της πόλης. Ως προς τη νυχτερινή ζωή, δεν είμαι ακριβώς το party animal που ξέρει τα στέκια, αλλά τα περισσότερα clubs της ομολογουμένως έξαλλης νυχτερινής σκηνής της Κωνσταντινούπολης βρίσκονται στο Μπέγιογλου, κοντά στα ξενοδοχεία.
Το στοιχείο της διασκέδασης είναι ξεκάθαρα υποκειμενικό, οπότε όποιο you shouldn’t miss άρθρο και να διαβάσεις θα είναι το πως αντιλαμβάνεται το ιδανικό ταξίδι ένας άλλος, όχι εσύ. Εγώ δεν δίνω συμβουλές, απλά περιγράφω τι είδα και τι έκανα στα μέρη που πήγα. Δες το σαν ένα ημερολόγιο ταξιδιού, πέτα τα περιττά και κράτα ότι σου αρέσει.
Γράφει ο Γιάννης Χατζής.
